Saglıklı Yaşam Merkezi

Çocuklarda Bademcil Ameliyatı gerekli midir? Geniz Etinin Çocuğa Zararı var mıdır veya Nasıl Aldırılır?

Çocuk sağlığının bir paçası haline gelen ve aileleri çok tedirgin eden rahatsızlıklardan olan çocuklarda geniz eti ve bademcik iltihaplanması iyi çalışan bir bademcik bağışıklık sisteminin önemli bir halkasını oluşturmaktadır ancak çocuğunuzun bademciği, kendi kendine iltihaplanır duruma geliyorsa, savunma görevini yerine getiremeyecektir. Antibiyotik tedavisi gerektirecek kadar sık iltihaplanan bademciklerin tedavisinde ise genellikle ameliyat önerilmektedir. Çok sık iltihaplanan, horlama yapacak kadar büyük olan, beslenme ve büyüme düzenini engelleyici durumlarda bademciklerin ameliyat ile alınması gerekebiliyor.

Anne ve babanın sigara kullanıyor olması ya da sigara kullanılan ortamlarda çocuğunuzun bulunması ve allerjik hastalıklar da rahatsızlığı arttıran etkenler arasında sayılabilir. Geniz etinin ilaçla tedavisinde belirtilen ilaçlar geçici bir süre rahatlama sağlasa da maalesef bu sürekli olamamaktadır. Eğer çocuğunuz geceleri huzursuz ve ağzı açık uyuyorsa, her gece terliyorsa ve sık sık orta kulak iltihabı geçiriyorsa, geniz etinin alınması gerekebilir. Gelişmeyi engelleyen ya da bozan (diş yapısının çarpıklığı, yüksek damak, küçük çene) bir tıkanıklığın mevcut olması durumunda operasyon, yaş dikkate alınmaksızın uygulanmaktadır.

Ne Zaman Alınmalı ?

Tonsilektomi sayısının, geçmişe nazaran azaldığı doğrudur ancak günümüzde hâlâ birçok vakanın da yapıldığı bir gerçektir. ABD’de ki istatistikler, en çok yapılan ameliyatın tonsilektomi olduğunu göstermektedir.
Kronik bademcik enfeksiyonlarında, bademciğin alınmasını gerektirecek iki durum vardır. Bunlardan birincisi enfeksiyonun kronikleşmesidir. Örneğin; altı ayda, üçten fazla atak ya da tekrarlayıcı bademcik rahatsızlığının yaşanması. Bu da genellikle bir yılda beş atak ya da birbirini takip eden üç yılda üçer atak (dokuz atak) olarak görülmektedir. Öte yandan American KBB Baş ve Boyun Cerrahisi Akademisi (American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery), bir yılda üç ya da daha fazla tonsilektomi geçiren çocuklara ameliyat tavsiye etmektedir. Bu arada, yapılan bademcik ameliyatlarının, bademcik dışı ameliyat risklerini de azaltmadığını belirtmek gerekir.

Bademcik Enfeksiyonu (Tonsilit) Nedir ?

Genellikle, streptokok tipi bakterilerin ya da virüslerin neden olduğu boğazdaki adenoid dokunun (bademciklerin) enfeksiyonudur. Burada önemli olan nokta, streptokok tipi enfeksiyonları geçiren herbir çocuğun ameliyat edilmesi gibi bir gerekliliğin olmadığıdır. Tüm üst solunum yolu enfeksiyonları, bademcik enfeksiyonu ya da atağı olarak değerlendirilmemelidir.
Ameliyata karar verilirken, enfeksiyonun şiddeti belirleyicidir ( hafif ya da orta şiddette olması gibi). Örneğin; enfeksiyonu ayakta geçirebilen bir çocukla, her enfeksiyonda okuldan bir hafta uzak kalan çocuğun tedavisini ayrı değerlendirmek gerekir.
Ameliyatın yapılmasını gerektirecek diğer kriter ise, bademcik dokusu çevresinde apse gelişimi, iki ya da daha fazla sayıda boyun lenf dokusu iltihaplanmasıdır.

Uyku Apnesi (Uykuda Nefes Durması) :

Çocuk bademcik ameliyatlarının yapılmasının önemli nedeni, tıkayıcı uyku apnesi oluşturacak kadar bademciklerin ve geniz etinin büyük olmasıdır.
Tıkayıcı uyku apnenin varolduğu durumlarda çocuklarda genellikle; horlama, uykuda nefeslerinin zaman zaman durması, rahatsız uyku, altına kaçırma, morarma, gündüz fazla uyku ihtiyacı, öğrenme güçlüğü ve hiperaktivitenin de dahil olduğu davranış ve öğrenme sorunları yaşanabilir. Teşhisten sonra bu çocuklara uygulanan, genellikle genizeti ile birlikte bademciğin alınmasıdır.

Büyük Bademcikler :

Uyku apnesinin yanında büyük bademcikler genellikle beslenme ve yutma problemlerine ilave olarak ağızdan nefes alma ve konuşma bozukluklarına da neden olmaktadır. Bu çocukların tedavisinde de ameliyat gerekebilir.

Bilinmesi Gerekenler :

• Çocuğunuzun çok fazla boğaz iltihabı yaşadığını ya da bademciğinin çok büyük olduğunu düşünüyorsanız, KBB uzmanına danışınız
• Eğer hekiminizin tercihine rağmen cerrahi konusunda tereddütleriniz varsa, bu konudaki bilgilerinizi derinleştirinceye kadar araştırınınız, sorunuz.
• Özellikle uyku apnesi durumu, diğer bademcik alınması kriterlerine göre daha acil operasyon gerektirecek durumlardandır.

Bademcikler iltihaplandığında öncelikle ilaçla tedavi yöntemi uygulanmaktadır. Antibiyotik tedavisine başlanmadan önce hastalığa neden olan mikrobun belirlenmesi gerekir. Eğer iltihaplanma sık sık tekrarlanıyorsa artık koruyucu olmaktan çıkıp zarar veren bir yapı haline gelmeye başlar. Bu durumda ameliyatla alınmaları gerekir. Bademciklerin alınması savunma sistemini zayıflatmaz çünkü antikorları vücudumuzda üreten farklı dokular da bulunmaktadır. Bademcik ameliyatları özel durumlar dışında en erken 4-5 yaşlarında uygulanmaktadır. Riski en az olan müdahalelerden biridir ve hastanın aynı gün içerisinde hastaneden çıkabileceği bir operasyondur.

Operasyon konusunda BosphorusKBB Merkezi’nde, hastalar muayeneden sonra “Medikal Konsey” olarak ifade edilen bütün doktorların katıldığı ikinci görüşe alınmaktadır. Hem tüm doktorlar aynı anda hastanın tetkik ve muayene sonuçlarını değerlendirmekte hem de operasyonun gerekli olup olmadığına karar verilmektedir. Bu şekilde ameliyat konusunda soru işaretleri olan hasta ve hasta yakınları da tüm sorularını KBB uzmanlarına yönlendirebilmektedir.